شوک آنافیلاکسی را جدی بگیریم!

آنچه در این مقاله می‌خوانید

شوک آنافیلاکسی چیست و باعث بروز چه علائمی می‌شود؟ چه محرک‌هایی باعث ایجاد شوک آنافیلاکسی می‌شوند و چگونه می‌توان این بیماری را درمان کرد؟

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

شوک آنافیلاکسی

شوک آنافیلاکسی چیست؟

شوک آنافیلاکسی یک واکنش آلرژیک شدید است که باید فورا درمان شود. ممکن است در عرض چند ثانیه یا چند دقیقه، به علت قرار گرفتن در معرض چیزی که به آن حساسیت دارید مانند بادام زمینی یا نیش زنبور عسل، دچار علائم واکنش‌ آنافیلاکتیک شوید.

اگر دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید، در اسرع وقت باید به اورژانس پزشکی مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید. اگر آنافیلاکسی درمان نشود، می‌تواند کشنده باشد.

یکی از داروهای مهمی که در درمان شوک آنافیلاکسی جایگاه مهمی دارد، اپی نفرین است. اپی نفرین می‌تواند علائم شوک آنافیلاکسی را در عرض چند دقیقه معکوس کند. در صورتی که به تزریق اول اپی نفرین پاسخی ندادید، ممکن است پس از نیم ساعت به تزریق دوم نیاز داشته باشید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین دکتر عمومی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

آیا شما هم تا به حال با شوک آنافیلاکسی روبه‌رو شدید؟

همین حالا مشاوره بگیر

اگر دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید، در اسرع وقت با ۱۱۵ تماس بگیرید. اگر آنافیلاکسی درمان نشود، می‌تواند کشنده باشد.

علل شوک آنافیلاکسی

شوک آنافیلاکسی هنگامی اتفاق می‌افتد که در بدن آنتی بادی تولید شود. این آنتی بادی‌ها‌ معمولا در پاسخ به عفونت یا یک ماده‌ی غذا در بدن ایجاد می‌شوند. ممکن است در اولین تماس با آنتی بادی، واکنش آنافیلاکسی اتفاق نیفتد، اما ممکن است با گذشت زمان و در مواجهه‌های بعدی، واکنش ایجاد شود.

شایع‌ترین علت این واکنش در کودکان، مواد غذایی است و در بزرگسالان، علت اصلی دارو است.

محرک‌های غذایی در کودکان

مواد غذایی که ممکن است باعث واکنش آنافیلاکتیک در کودکان شوند عبارتند از: بادام زمینی، صدف، ماهی، شیر، تخم مرغ، سویا و گندم.

محرک‌های غذایی در بزرگسالان

برخی مواد غذایی باعث شوک آنافیلاکسی در بزرگسالان می‌شوند که عبارتند از:

  • صدف، گردو، فندق، بادام هندی، پسته، آجیل، بادام و بادام زمینی.

برخی از افراد به قدری حساس هستند که حتی بوی غذا نیز می‌تواند باعث ایجاد واکنش در آن‌ها شود.

برخی افراد نیز به برخی مواد نگهدارنده در مواد غذایی حساسیت دارند.

محرک‌های دارویی

داروهای رایجی که می‌توانند باعث واکنش آنافیلاکتیک شوند، عبارتند از:

  • پنی سیلین (بیش‌تر به دنبال تزریق آمپول پنی سیلین)
  • شل کننده‌های عضلانی
  • داروهایی که برای بی حسی استفاده می‌شوند.
  • آسپرین
  • ایبوپروفن
  • سایر NSAID ها (داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی)
  • داروهای ضد تشنج
  • کنتراست داخل وریدی (IV) که در برخی از آزمایشات تصویربرداری استفاده می‌شود.

سایر محرک‌ها

آنافیلاکسی همچنین می‌تواند با چند محرک دیگر نیز ایجاد شود. اما این موارد رایج نیستند:

  • گرده‌ی گل مانند گل محمدی و گرده‌ی درختان
  • نیش یا گزش زنبورها
  • لاتکس موجود در دستکش

سریع‌ترین روش درمان شوک آنافیلاکسی چیست؟

همین حالا مشاوره بگیرید

علائم شوک آنافیلاکسی

اولین علائم واکنش آنافیلاکتیک ممکن است شبیه به علائم یک واکنش آلرژیک معمولی باشد و علائمی مانند آبریزش بینی یا بثورات پوستی را تجربه کنید. اما طی ۳۰ دقیقه، علائم جدی‌تر ظاهر می‌شوند.

آنافیلاکسی باعث می‌شود سیستم ایمنی بدن سیلی از آنتی بادی‌ها را آزاد کند که این رهاسازی می‌تواند بدن را دچار شوک کند. در واکنش به یک ماده‌ی حساسیت زا، بدن مقادیر زیادی هیستامین تولید می کند. فشار خون ناگهان پایین می‌آید و مجاری تنفسی باریک شده و مانع تنفس می‌شود.

معمولا بیش از یکی از علائم زیر، در شوک آنافیلاکسی وجود دارد:

ممکن است از هر ۵ نفر ۱ نفر، پس از گذشت ۱۲ ساعت از اولین واکنش آنافیلاکتیک، دومین حمله را نیز تجربه کند که به آن واکنش آنافیلاکسی دو فازی گفته می‌شود.

ورم لب

درمان  شوک آنافیلاکسی

  • در صورت توقف تنفس یا قطع ضربان قلب در حمله‌ی آنافیلاکسی، ممکن است لازم باشد احیای قلبی ریوی (CPR) انجام شود.
  • اپی نفرین موثرترین روش برای درمان شوک آنافیلاکسی است و باید بلافاصله تزریق شود. معمولا تزریق اپی نفرین در ران انجام می‌شود. اگر قبلا دچار واکنش آنافیلاکسی شده‌اید، باید همیشه حداقل ۲ دوز اپی نفرین را همراه خود داشته باشید.
  • اپی نفرین، به شکل قلم تزریقی اپی نفرین در داروخانه‌ها قابل خریداری است.
  • اپی نفرین پس از حدود ۱ سال منقضی می‌شود، بنابراین مطمئن شوید که اپی نفرینی که همراه دارید تاریخ مصرف داشته باشد. اگر دچار واکنش آنافیلاکتیک شدید و اپی نفرین منقضی شده بود، به هر حال آن را تزریق کنید.
  • در مراکز اورژانس، ممکن است اپی نفرین بیش‌تری به شما تزریق کنند.
  • اگر قادر به نفس کشیدن نیستید، ممکن است برای تسکین علائم تنفسی، ماسک اکسیژن و یک آگونیست بتا (مانند آلبوترول) استفاده شوند.
  • در صورت عدم پاسخ به ماسک اکسیژن، ممکن است نوعی جراحی به نام تراکئوستومی، توسط پزشکان انجام شود که لوله‌ی هوایی را مستقیما وارد راه‌های تنفسی شما می‌کند.
  • ممکن است به تزریق مایعات (سرم) و داروهایی برای کمک به نفس کشیدن نیاز داشته باشید.
  • اگر علائم از بین نرود، پزشکان ممکن است به شما آنتی هیستامین و استروئید نیز تزریق کنند. استروئید و آنتی هیستامین‌ها به کاهش التهاب در مجاری هوایی کمک می‌کنند.
  • احتمالا باید چندین ساعت در اورژانس بمانید تا از عدم بروز واکنش دوم مطمئن شوید.
  • پس از پایان مرحله‌ی اورژانس اولیه، به یک متخصص آلرژی مراجعه کنید. به خصوص اگر نمی‌دانید چه عواملی باعث واکنش آنافیلاکتیک در شما شده است.

اگر قبلا دچار واکنش آنافیلاکسی شده‌اید، باید همیشه حداقل ۲ دوز اپی نفرین را همراه خود داشته باشید.

عوارض شوک آنافیلاکسی

شوک آنافیلاکسی بسیار جدی است. زیرا می‌تواند مجاری تنفسی را مسدود کرده و از تنفس جلوگیری کند. همچنین می‌تواند قلب را متوقف کند. به دلیل کاهش فشار خون، ارگان‌ها از دریافت اکسیژن کافی محروم‌ می‌شوند. شوک آنافیلاکتیک می‌تواند منجر به عوارض جدی شود مانند:

  • آسیب مغزی
  • نارسایی کلیه
  • شوک قلبی
  • آریتمی
  • حمله‌ی قلبی
  • و حتی مرگ.

نکاتی در مورد شوک آنافیلاکسی

  • اگر علائم پس از تزریق اپی نفرین بهبود یافت، باز هم باید به اورژانس مراجعه کنید تا از تکرار نشدن علائم، حتی بدون قرار گرفتن در معرض آلرژن، اطمینان حاصل کنید.
  • بهترین راه جلوگیری از شوک آنافیلاکسی، پرهیز از مواد محرکی است که باعث این واکنش شدید می‌شوند.
  • حتی اگر مراقب باشید، در برخی از مواقع ممکن است در معرض آنچه به آن حساسیت دارید قرار بگیرید. اما با دانستن علائم و نشانه‌های واکنش آنافیلاکتیک و داشتن برنامه‌ای برای درمان سریع این علائم، می‌توانید به سرعت و به طور موثر به آلرژی پاسخ دهید.
  • برای درمان واکنش آنافیلاکتیک نباید خودتان آنتی هیستامین مصرف کنید.
  • شوک آنافیلاکسی نادر است و در بیش‌تر افراد قابل درمان است. اما همیشه حواستان باشد که قبل از هر نوع درمان پزشکی، از جمله انجام اقدامات دندانپزشکی یا شروع داروی جدید، در مورد هرگونه حساسیت دارویی به پزشک خود اطلاع دهید.
  • می‌توانید همیشه یک دستبند یا گردنبند به همراه داشته باشید که اطلاعات مربوط به حساسیت‌های دارویی و واکنش‌های آلرژیک شما روی آن‌ها ثبت شده باشد.
  • اگر قبلا دچار واکنش آنافیلاکتیک شده‌اید، احتمال بروز واکنش آنافیلاکسی دیگری، بیش‌تر است.
  • وجود سابقه‌ی خانوادگی واکنش آنافیلاکسی یا آسم، احتمال ابتلا به آلرژی و واکنش آنافیلاکسی را در شما افزایش می‌دهد.
  • اگر به نیش حشرات حساسیت دارید، در مواجهه با آن‌ها خودداری کنید.
  • در محیط‌هایی که احتمال مواجهه با حشرات وجود دارد، پیراهن و شلوار آستین بلند بپوشید.
  • پابرهنه روی چمن راه نروید.
  • از پوشیدن لباس‌هایی با رنگ‌های روشن پرهیز کنید.
  • از عطر، ادکلن یا لوسیون‌های معطر استفاده نکنید.
  • در صورت مواجهه با حشره‌ای که به آن حساسیت دارید، آرام باشید و به آهستگی دور شوید.
  • اگر حساسیت غذایی دارید، برچسب تمام غذاهایی را که می‌خرید و می‌خورید را با دقت بخوانید.
  • هنگام غذا خوردن در بیرون‌ از خانه، در مورد حساسیت‌های غذایی خود به آن‌ها اطلاع دهید. حتی مقدار کمی از مواد غذایی که به آن حساسیت دارید می‌تواند واکنش جدی ایجاد کند.

در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص آسم و آلرژی در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

امتیاز شما به مقاله:
(4.7از5)
دسته بندی:
منبع:
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره شوک آنافیلاکسی

  1. sajjad گفت:

    خار ش شدید بدن،تورم چانه دماغ، وتاول قرمز ۵سانیتمتر درروی بدن ،پاها،دست ها علت چیست؟
    ایمیل من جهت پاسخ
    email:sajjad.solgi@yahoo.com

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      علایم ازدیاد حساسیت پوستی و مشکلات کبدی وجود دارد
      نیاز به بررسی بیشتر و ازمایشات لازم می باشد

  2. مریم علی ابادی گفت:

    و همچنین تب شدید و گرم شدن بدن همراه بود

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      در صورت وجود علایم شوک انافیلاکسی در اسرع وقت باید به اورژانس مراجعه کنید

  3. مریم علی ابادی گفت:

    سلام سوالی داشتم خدمتتون، روز گذشته آندوسکوپی انجام دادم بعد از دریافت اولین بیهوشی زندگیم و آرامبخشی که بهم تزریق شد بعد از ۱۵ دقیقه به هوش اومدم و تمام بدنم سفت و خشک بود، بی حسی درگلو که مشکل تنفس ایجاد کرد و بهبود یافت اما کم کم متوجه شدم کنترلی روی حرکات بدن و بی حسی بدن از دست دادن گفتار و لکنت شدید زبان، از دست دادن کنترل صورت و گردن و از دست دادن کامل تعادل در راه رفتن و سیتی اسکن مغز سالم بود و کم کم حرف زدن و تعادم برگشت اما آبریزش عطسه و قرمزی در صورت برام مونده، به نظر شما مشکل من چیه؟ و امکان دریافت بیهوشی دوباره رو دارم ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      عوارض بیهوشی تا سه روز ممکن است ادامه داشته باشد
      نگران نباشید
      امکان بی هوشی مجدد هم دارید

  4. محمد هادی سجادیان گفت:

    سلام دکتر: پدر من ریه هاش بیماری مزمن ریوی داشت و شبش ما فکر کردیم بدنش توانش کمه به‌ نوربین زیدم ۵ ساعت بعد خزخز سینه و تنگی نفس داشت و جوی نگرفتیم و صبحش بردیم مرکز درمان بهش انتی بوتیک زدن و. نفس بیشتر تنگ شد قبلش اکسیژن خونش ۶۵ بود و ب بیمارستان ک بریدم دیگه گسپینگ داشت ک اینتوبه شد و فوت شد ولی قبلا عمل باز قلب کرده بود و انسولین هم میزد سیگار میکشید و یک هفته تنگی نفس داشت سیگارش ول کرد من عذاب وجدان دارم لطفا راهنمایی کنید ممنون

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      اگر قبلا هم نوروبیون زده بودید و مشکلی نداشتند، برای نوروبیون نبود
      سطح اکسیژن برای مشکلات حاد رویوی اتفاق افتاد
      در کل متاسفیم

  5. ماه زیور رضایی گفت:

    سلام به من دیروز پنی سیلین تزریق شد به محض اینکه سرنگ رو از بدنم کشید صدای زنگ شنیدم اولش فکر کردم از داخل مطب میاد ولی هی زیادتر شد هنوز شلوارم رو نکشیدم بالا حس کردم پاهام ودستام وزبانم بی حس شده و هوشیاریم خیلی کم شد تمام بدنم شل شده بود خودمو نمی تونستم تکون بدم راستی روزه هم بودم واین رو به پرستار هم گفتم ولی چیزی نگفت حالم خیلی بد شد دکتر اومد بالا سرم وفشارم هم ۱۴روی ۸شده بود دکتر گفت بهش شوک عصبی دست داده دوتا از پنی سیلین هم واسه تزریق دارم ولی الان خیلی ترسیدم لطفا راهنمایی کنید دوباره اون اتفاق برام پیش نیاد و واقعا شوک عصبی بوده یا به پنی سیلین حساسیت دارم من هفته قبل پنی سیلین استفاده کردم چیزیم نشده بود ولی حالا دیگه می ترسم

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      حساسیت به پنی سیلین نبوده و احتمالا همان شوک عصبی بوده. میتونند زمان تزریق برای جلوگیری از درد زیاد منجر شده به شوک بیحسی نیز استفاده کنند.

      1. فاطمه نصیری گفت:

        سلام منم دقیقا بعد از دو روز پشت سر هم روز سوم دوستم پنی سیلین برام زد ولی تویه جا یی بودم جا نبود سر میز دراز شدم وپاهامم تا زانو بالا بودن وبه محض اینکه پنی سیلین زد سرم همه شد صدای زنگ و نفسم گرفت و چشام قیچ شدم و تعادلم رو از دست دادم خیلی سخت بود مرگ خودم دیدم والان هی هر ثانیه ترس دارم ایا واقعا حساسیت بود بعد از دوروز پشت سرهم زدن پنیسیلین یا برام خراب زده بودش چون شلوارم نگا کردم جا سوزن خون اومده بود لطفا جوابم رو بدید

        1. همیارِ دکترِتو گفت:

          سلام
          با توجه به علایمُ بله
          شوک انافیلاکسی ناشی از پنی سیلین بوده است

    2. ناشناس گفت:

      دقیقا عین من شدی ولی من نفسمم گرفت تا ده دقه این صدا زیادتر شد و نفس تنکی داشتم چشامم قیچ شدن الان همش ترس دارم

  6. ناشناس گفت:

    با سلام آیا تزریق ۲ الی ۳ واحد لیدوکائین به همراه مزوتراپی باعث ایجاد شوک آنافیلاکس میشود؟
    این احتمال چند درصد است؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      لیدوکائین سپس افزایش ضربان قلب شده و در افرادی که حساسیت دارند و یا مشکل قلبی و به مقدار زیاد تزریق شود ممکنه شوک دهد.

    2. مصطفی گفت:

      سلام من چند ساعت پیش تزریق B12.B6.B1 به یک بیمار داشتم دچار شوک شد انگار تشنج کرده باشه بعد دماغش هم خون اومد مشکل از تزریق من بود یا به آمپول حساسیت داشته

  7. مرجان گفت:

    با سلام آیا امکان دارد که با تزریق ۲ الی ۳ واحد لیدوکائین تزریقی به همراه مزوتراپی شخص دچار شوک آنافیلاکس شود؟
    این احتمال چند درصد است ؟

  8. دلی گفت:

    سلام پسرم ۱۸ سال دارد ویه سال د۰ار شوک آنافیلاکسی شده حساسیت ب گندم داره ایا درمان قطعی داره خیییلی نگرانم روزشب ندارم لطفا راهنمایی کنید

    1. همیار دکترِتو گفت:

      سلام دوست عزیز
      حساسیت به گندم در ایشان موجب بروز این شوک شده و درمان آن دوری از مواد آلرژن زا و حساسیت زا هست. می تونید از این لینک نیز با متخصصان آلرژی و ایمنی شناسی مشورت کنید
      نوبت‌دهی حضوری بهترین دکترهای آسم، آلرژی و ایمنی شناسی بالینی (ایمونولوژی بالینی)