سونوگرافی (اولتراسوند) چیست؟ بررسی انواع و نحوه انجام آن

آنچه در این مقاله می‌خوانید

سونوگرافی (اولتراسوند) یک آزمایش تصویربرداری ایمن و دقیق است که از امواج صوتی استفاده می‌‌کند. این روش می‌تواند در دوران بارداری و زمان ابتلا به بیماری گوارشی استفاده شود.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

سونوگرافی (اولتراسوند) چیست؟ بررسی انواع و نحوه انجام آن

سونوگرافی (اولتراسوند) یک آزمایش تصویربرداری ایمن و دقیق است که در آن از امواج صوتی برای تهیه تصویر از داخل بدن استفاده می‌شود. با استفاده ازاین‌روش می‌توان نحوه‌ی رشد جنین در رحم مادر در دوران بارداری را تحت‌نظر داشت. با کمک این آزمایش می‌توان مشکلات معمول و گاهی جدی سلامتی از جمله سنگ صفرا و کلیه، لخته‌ خون و سرطان را تشخیص داد.

متخصص رادیولوژی معمولا این کار را انجام می‌دهد به این صورت که بعد از انجام سونوگرافی، گزارش از سونو تهیه کرده و برای پزشک ارسال می‌کند. می‌توانید برای دریافت نوبت حضوری به سایت دکترتو مراجعه کنید. اگر امکان مراجعه حضوری را ندارید، دکترتو امکان مشاوره آنلاین و مشاوره متنی با پزشک متخصص را هم برای شما فراهم کرده است. در این مطلب از مجله سلامت دکترتو می‌خواهیم این آزمایش را از جنبه‌های مختلف بررسی کنیم. تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

اولتراسوند سونوگرافی چیست؟

اولتراسوند (که سونوگرافی یا اولتراسونوگرافی هم نامیده می‌شود) یک آزمایش تصویربرداری تشخیصی غیرتهاجمی است. در این روش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویر یا ویدئوهای زنده از اندام‌های داخلی بدن یا بافت‌های دیگر مانند عروق خونی استفاده می‌شود. تصویر حاصل از این آزمایش، سونوگرام نامیده می‌شود. اولتراسوند (سونوگرافی به انگلیسی ultrasound) پزشکان را قادر می‌سازد تا بدون هیچ برشی جزئیات بافت‌های نرم درون بدن را مشاهده کنند.

سونوگرافی پیشرفته چیست؟

سونوگرافی چگونه انجام میشود؟ سونوگرافی پیشرفته دقیقاً مثل سونو استاندارد و معمولی است با این تفاوت که برای شرایط حساس‌تر و جدی‌تر بیمار با دستگاه‌های پیشرفته‌تر و دقیق‌تری انجام می‌شود.

دستگاه اولتراسوند چیست؟

معاینه تلویزیونی یا دستگاه اولتراسوند امواج صوتی با فرکانس بالا را به سمت ساختارهای داخلی بدن برای بررسی هدایت می‌کند. صداهای منعکس شده یا پژواک‌ها برای ایجاد تصویری که روی مانیتور قابل مشاهده است ضبط می‌شود. امواج صوتی از یک کاوشگر کوچک دستی ساطع و دریافت می‌شوند.

تفاوت اولتراسوند و سونوگرافی چیست؟

معنی اولترا در پزشکی چیست؟ ultrasound معنی روش استفاده از امواج صوتی برای ایجاد تصاویر از داخل بدن را می‌دهد. سونوگرافی تصویری است که توسط اولتراسوند تهیه می‌شود.

تفاوت اولتراسوند و سونوگرافی چیست؟
معاینه تلویزیونی یا دستگاه اولتراسوند امواج صوتی با فرکانس بالا را به سمت ساختارهای داخلی بدن برای بررسی هدایت می‌کند.

سونوگرافی دیجیتال چگونه عمل می‌ کند؟

اولتراسوند شبیه تکنولوژی سونار عمل می‌کند که از امواج صوتی برای تشخیص اجسام زیرسطح اقیانوس استفاده می‌کند. این امواج صوتی از دستگاهی به نام پروب سونوگرافی منتشر می‌شوند. تکنسین سونوگرافی از یک ژل مخصوص بر روی قسمتی از بدن که می‌خواهد آن را بررسی کند، استفاده می‌کند. سپس پروب را روی قسمت موردنظر قرار می‌دهد.

امواج صوتی تولید شده توسط بافت‌های داخلی منعکس می‌شوند. سپس این امواج صوتی منعکس شده پردازش می‌شود و در نهایت تصویر زنده‌ای از درون بدن ایجاد می‌شود. این تصویر یا فیلم روی صفحه‌نمایش کامپیوتری که در کنار آن قرار دارد، نمایش داده می‌شود. امواج صوتی تولید شده در این روش در محدوده شنوایی انسان نیستند، ازاین‌رو نمی‌توانید آن را بشنوید.

اولتراسوند چگونه انجام می‌ شود؟

بسته به این که قرار است کدام قسمت از بدن اسکن شود، نحوه‌ آمادگی برای سونوگرافی می‌تواند متفاوت باشد. ممکن است پزشک از شما بخواهد که برخی از لباس‌هایتان را در بیاورید یا از یک روپوش مخصوص بیمارستان استفاده کنید. برای اسکن، باید به پهلو یا پشت روی یک میز راحت دراز بکشید. بیشتر اسکن‌ها بین ۲۰ الی ۶۰ دقیقه طول می‌کشند.

در طول آزمایش سونو اپراتور یا پزشک مراحل زیر را انجام می‌دهد:

  • یک ژل مخصوص را در قسمت موردنظر استفاده می‌کند: تکنسین مقدار کمی ژل محلول در آب را روی پوست محل موردنظر می‌کشد. این ژل هیچ آسیبی به پوست نمی‌زند و باعث ایجاد لکه روی لباس‌هایتان نمی‌شود و به‌راحتی شسته می‌شود.
  • اسکنر یا پروب را روی پوست حرکت می‌دهد: تکنسین یک ابزار دستی به نام پروب یا اسکنر را روی ژل حرکت می‌دهد. بسته به محلی که باید سونو شود، اسکنر روی پوست یا در داخل بدنتان (برای مثال در معاینات رحم) حرکت می‌کند.
  • در طول سونو باید بی‌حرکت بمانید: ممکن است تکنسین از شما بخواهد که نفستان را برای چند ثانیه حبس کنید. بی‌حرکت بودن می‌تواند به ایجاد تصاویر واضح‌تر کمک کند.
  • سپس تکنسین ژل را تمیز می‌کند: در آخریم مرحله از سونو تکنسین ژل باقیمانده روی پوست را پاک می‌کند.

سونوگرافی را می‌توان در مطب پزشک، بیمارستان یا در کلینیک به‌صورت سرپایی انجام داد. اولتراسوند معمولاً دردناک نبوده و با هیچ‌گونه سروصدایی همراه نیست.

قیمت سونوگرافی چقدر است؟

هزینه سونوگرافی را نمی‌توان به صورت دقیق مشخص کرد. زیرا این آزمایش به فاکتورهای مختلفی وابسته بوده و سونوگرافی از هر ناحیه هزینه متفاوتی دارد. در برخی آزمایشگاه‌ها به دلیل به روز بودن تجهیزات سونوگرافی و تجربه زیاد متخصص قیمت سونوگرافی بیشتر می‌شود. اگر تحت پوشش بیمه درمانی هستید، می‌توانید برای کاهش هزینه از خدمات بیمه استفاده کنید. معمولا بیمه حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از هزینه را تحت پوشش قرار می‌دهد.

قیمت سونوگرافی رحمقیمت آزادقیمت دولتی
سونوگرافی رحم و تخمدان از روی شکمحدود ۲۰۰ هزار تومانحدود ۷۰ هزار تومان
سونوگرافی رحم و تخمدانها (ترانس واژینال)حدود ۲۵۰ هزار تومانحدود ۱۰۰ هزار تومان
سونوگرافی کامل لگن شامل مثانه پر و خالی، پروستات و وزیکول سمینال و یا رحم و تخمدانحدود ۲۲۰ هزار تومانحدود ۸۰ هزار تومان
سونوگرافی ترانس واژینال جستجوی حاملگی خارج رحم (EP)حدود ۳۰۰ هزار تومانحدود ۱۰۰ هزار تومان
سونوگرافی جستجوی حاملگی خارج از رحم(EP)حدود ۲۰۰ هزار تومانحدود ۶۰ هزار تومان
سونوگرافی کالرداپلر رحم حامله(رحم، جفت و جنین)حدود ۷۰ هزار تومانحدود ۲۵۰ هزار تومان
سونوگرافی کالرداپلر رحم و تخمدان از طریق واژینالحدود ۷۵ هزار تومانحدود ۲۵۰ هزار تومان
قیمت سونوگرافی مربوط به جنین و نوزاد

چرا سونوگرافی انجام می‌ شود؟ (علت انجام سونوگرافی)

پزشکان معمولاً از سونو برای بررسی سلامت و رشد جنین در طی دوران بارداری استفاده می‌کنند. این آزمایش همچنین می‌تواند به پزشک کمک کند که علت بروز طیف وسیعی از علائم مانند درد، توده یا التهاب غیرقابل‌توضیح در نقاط مختلف بدن را تشخیص دهد: پزشک متخصص، سونوگرافی را برای ارزیابی موارد زیر استفاده می‌کند:

  • بررسی سینه‌ها
  • سیستم گوارش (همچون کبد، پانکراس، طحال یا کیسه صفرا)
  • سیستم ادراری (همچون کلیه‌ها یا مثانه)
  • قلب و عروق خونی
  • بررسی بیضه‌ها
  • دستگاه تناسلی زنان (همچون تخمدان‌ها یا رحم)
  • چکاپ تیروئید
  • مغز، استخوان لگن یا ستون فقرات (در نوزادان).

از دیگر کاربردهای اولتراسوند به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

  • اولتراسوند معمولاً برای تشخیص، درمان و هدایت عمل‌هایی همچون بیوپسی استفاده می‌شود.
  • اولتراسوند می‌تواند نشان دهد که آیا یک توده سرطانی است یا یک کیست پر از مایع.
  • گاهی متخصصان بیهوشی برای هدایت یک سوزن با محلول بیهوشی در نزدیک عصب‌ها، از سونوگرافی استفاده می‌کنند. در واقع پزشکان از سونوگرافی برای بررسی اعضای داخلی بدن با هدف تشخیص و شناسایی ناهنجاری‌ها استفاده می‌کنند.
چرا سونوگرافی انجام می‌ شود؟
پزشکان معمولاً از سونو برای بررسی سلامت و رشد جنین در طی دوران بارداری استفاده می‌کنند.

سونوگرافی چه مشکلاتی را می‌ تواند تشخیص دهد؟

اولتراسوند می‌تواند در تشخیص طیف وسیعی از مشکلات پزشکی به پزشک کمک کند، از جمله:

  • رشد غیرطبیعی (تومور)، همچون سرطان، کیست تخمدان یا ندول تیروئید
  • لخته‌ی خون
  • بزرگ‌شدن طحال
  • بارداری خارج از رحم
  • سنگ کیسه صفرا
  • مشکلات قلبی، همچون بیماری شریان کرونری یا اختلالات قلبی مادرزادی
  • سنگ کلیه یا مثانه
  • کوله سیستیت (التهاب کیسه صفرا)
  • واریکوسل.

سونوگرافی بارداری چه زمانی انجام می‌ شود؟

پزشکان اغلب از سونوگرافی مرتبط با زایمان که سونوگرافی قبل از تولد هم نامیده می‌شود، برای تحت‌نظر داشتن سلامت مادر و جنین در دوران بارداری استفاده می‌کنند. ممکن است پزشک در اوایل بارداری از سونوگرافی شکم یا ترانس واژینال برای بررسی موارد زیر استفاده کند:

  • تشخیص ساک بارداری
  • تشخیص تاریخ زایمان
  • وضعیت سلامت جنین (از جمله ضربان قلب)
  • تعیین سن حاملگی جنین
  • بررسی چندقلویی (وجود بیش از یک جنین).

دنبال یک روش مطمئن برای بررسی شرایط جنین می‌گردی؟

همین حالا مشاوره بگیر!

انواع سونوگرافی کدامند؟

چکاپ کامل زنان شامل چه آزمایشاتی است؟ در این بخش به بررسی انواع آزمایش‌ها و نوع سونوی مورداستفاده، با توجه به شرایط بیمار و هدف سونو می‌پردازیم. نوع سونوگرافی اغلب به قسمتی از بدن که باید ارزیابی شود، بستگی دارد:

۱. سونوگرافی داخلی

اگر اندام‌های تناسلی داخلی یا سیستم ادراری نیاز به بررسی داشته باشند، تکنسین پروب سونو را در مردان در راست‌روده و در زنان در واژن قرار می‌دهد. برای ارزیابی بخشی از سیستم گوارش (برای مثال مری، غدد لنفاوی قفسه سینه، یا معده) ممکن است از آندوسکوپ استفاده شود.

در این حالت یک لامپ و یک پروب سونو به انتهای آندوسکوپ وصل می‌شود و معمولاً از طریق دهان وارد بدن بیمار می‌شود. قبل از انجام این سونوها داروهایی به بیمار داده می‌شود تا هرگونه درد احتمالی کاهش پیدا کند. انجام سونوگرافی داخلی نسبت به اسکن‌های خارجی کمی سخت‌تر هستند و کمی احتمال خونریزی داخلی را به همراه دارند.

۲. سونوگرافی بیرونی یا خارجی

در این نوع سونو تکنسین یک ژل روان‌کننده را روی پوست بیمار می‌کشد و یک پروب را روی پوست روان شده قرار می‌دهد. پروب روی قسمتی از بدن که نیاز به بررسی دارد حرکت داده می‌شود و تصویری از قسمت موردنظر فراهم می‌کند. از این نوع سونو برای مثال برای بررسی قلب بیمار یا جنین استفاده می‌شود.

در سونوی خارجی فرد احساس درد یا ناراحتی نمی‌کند بلکه فقط پروب سونو را روی پوست خود احساس می‌کند. البته در دوران بارداری، به علت فشار موجود روی مثانه، ممکن است بیمار کمی احساس ناراحتی بکند. این روش می‌تواند به تشخیص مشکلات مربوط به بافت‌های نرم، عضلات، رگ‌های خونی، تاندون‌ها و مفاصل کمک کند. همچنین برای تشخیص شانه‌ی یخ‌زده، آرنج تنیس‌بازان، سندرم تونل کارپال و سایر موارد هم از این نوع سونو استفاده می‌شود.

متن انگلیسی:
«Diagnostic ultrasound, also called sonography or diagnostic medical sonography, is an imaging method that uses sound waves to produce images of structures within your body.»
ترجمه فارسی:
«سونوگرافی تشخیصی که اولتراسوند یا سونوگرافی پزشکی تشخیصی نیز نامیده می‌شود، یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر ساختارهای درون بدن استفاده می‌کند.»

به نقل از سایت mayoclinic

۳. سونوگرافی شکم و لگن

در این نوع سونو یک پروب سونو (که به آن ترانسدیوسر هم گفته می‌شود) روی پوست قسمت میانی بدن (شکم) حرکت می‌کند و تمام قسمت‌های شکم را اسکن می‌کند. چگونگی انجام سونو شکم و لگن دقیقاً طبق روال ذکر شده است. سونوگرافی شکم و لگن برای بررسی اندام‌های داخلی شکم و عملکرد آن‌ها انجام می‌شود.

در این نوع سونو اختلالات خونی احتمالی هم چک می‌شود. از سونوی کامل شکم برای کمک به انجام بیوپسی با سوزن و عمل‌های این‌چنینی هم استفاده می‌شود. در جدول زیر به بررسی سونوگرافی شکم و لگن پرداختیم:

سونوگرافی شکمسونوگرافی لگن
سونوگرافی کلیه، کبد و کیسه صفراسونوگرافی مثانه
بررسی طحال و پانکراسبررسی رحم و تخمدان
سونو آپاندیسسونوگرافی پروستات
سونوی غدد فوق کلیویسونوگرافی بیضه (به‌منظور بررسی واریکوسل در آقایان انجام می‌شود)
سونوی غدد لنفاوی عمق شکم
تفاوت سونوگرافی شکم و لگن چیست؟

۴. آندوسکوپی سونوگرافی

در این روش پزشک به‌دقت یک لوله‌ی انعطاف‌پذیر (به نام آندوسکوپ) را وارد گلو می‌کند. این لوله دارای یک پروب اولتراسوند در قسمت انتهایی است. این پروب، قسمت داخلی و خارجی اندام‌های گوارشی یا شکمی (همچون کبد) را نشان می‌دهد. در طول این سونو، ممکن است پزشک یک نمونه بافت کوچک را بردارد تا آن را در آزمایشگاه آنالیز کند.

۵. اکوکاردیوگرافی از راه مری

طی این سونوی تخصصی، پزشک یک پروب آندوسکوپی را به‌دقت در گلوی بیمار هدایت می‌کند. این پروب از قلب و عروق خونی مجاور عکس‌هایی تهیه می‌کند.

۶. سونوگرافی رکتال برای اندومتریوز

در این نوع سونو پزشک یک پروب را در راست‌روده قرار می‌دهد. این پروب تصاویری را از راست‌روده یا سایر بافت‌های مجاور همچون پروستات (در مردان) تهیه می‌کند. سونوگرافی رکتال درد دارد؟ در مواردی ممکن است درد و ناراحتی ایجاد کند.

سونوگرافی شکم و لگن چیست؟
سونوگرافی تشخیصی که اولتراسوند یا سونوگرافی پزشکی تشخیصی نیز نامیده می‌شود، یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای تولید تصاویر ساختارهای درون بدن استفاده می‌کند.

۷. سونوگرافی ترانس واژینال چیست؟

در این نوع سونو تکنسین یک پروب را در واژن قرار می‌دهد. این پروب بافت‌های تناسلی (همچون رحم یا تخمدان‌ها) را نشان می‌دهد. گاهی به سونوگرافی واژینال، سونوگرافی لگن هم گفته می‌شود. زیرا ساختارهای داخل لگن (استخوان‌های لگن) هم در این نوع سونو ارزیابی می‌شود.

هزینه سونوگرافی واژینال چقدر است؟

قیمت سونوگرافی ترانس واژینال حدود ۳۵۰ هزار تومان است.

بهترین زمان برای سونوگرافی واژینال کی است؟ سونوگرافی واژینال چقدر طول میکشد؟

بهترین زمان بعد از چرخه قاعدگی است و حدود ۱ ساعت حداکثر زمان می‌برد.

سونوگرافی واژینال درد دارد؟

خیر، این نوع سونوگرافی در بیشتر موارد بدون درد و ناراحتی گزارش شده است.

۸. سونوگرافی با کنتراست بهبود یافته

در این نوع سونو پزشک در طول سونوگرافی، مواد کنتراست را از طریق کاتتر یا به‌صورت درون وریدی به بیمار تزریق می‌کند. این مواد به ارائه‌ی تصویری واضح‌تر و دقیق‌تر از اندام‌های شما کمک می‌کنند. از این نوع سونو معمولاً برای بررسی کلیه‌ها، کبد و مثانه استفاده می‌شود.

۹. سونوگرافی NT چیست؟

در این سونو فضای شفاف پشت گردن که nuchal translucency یا اسکن NT هم نامیده می‌شود، از اولتراسوند برای ارزیابی خطر بروز سندروم داون و برخی دیگر از ناهنجاری‌های کروموزومی و همچنین مشکلات قلبی مادرزادی در نوزاد استفاده می‌شود. متخصص زنان و زایمان این آزمایش را به همراه آزمایش خون در تست‌های غربالگری ترکیبی سه ماه اول بارداری، برای تمام زنان باردار درخواست می‌دهد.

سونوگرافی NT، فضای شفاف موجود در بافت پشت گردن نوزاد را اندازه‌گیری می‌کند. به این فضا، فضای شفاف پشت گردن گفته می‌شود. در صورت وجود برخی ناهنجاری‌ها و مشکلات ژنتیکی در سه ماه اول بارداری، مقدار بیشتری مایعات در قسمت پشت گردن جنین جمع می‌شود. این موضوع باعث می‌شود این فضای شفاف بزرگ‌تر از حد متوسط باشد.

اسکن NT باید در هفته‌ی ۱۱ الی ۱۴ بارداری انجام شود، زیرا فقط در این بازه زمانی پایین‌ترین قسمت گردن جنین همچنان شفاف است. آخرین روزی که می‌توانید سونو NT را انجام دهید روزی است که وارد هفته‌ی ۱۳ و روز ۶ بارداری‌تان می‌شوید. در برخی از مراکز آزمایش با استفاده از تجهیزات بسیار تخصصی، ممکن است ناهنجاری‌های ژنتیکی دیگری هم در طول سونو NT تشخیص داده شود.

اسکن NT تهاجمی نیست. البته نتایج آن هم کاملاً قطعی نیست. آزمایش‌های تشخیصی مانند CVS  یا آمنیوسنتز برای تأیید نتیجه‌ی مثبت اسکن، ضروری هستند.

۱۰. سونوگرافی NB چیست؟

NB مخفف Nasal Bone یا همان استخوان بینی است. در طول اسکن NT، پزشکان ضخامت چین گردن و در سونو NB تشکیل استخوان بینی نوزاد را بررسی می‌کنند. چین گردن ضخیم و یا عدم وجود استخوان بینی می‌توانند نشان‌دهنده‌ی وجود سندرم داون باشند. اسکن NT معمولاً هم‌زمان همراه با آزمایش خون انجام می‌شود. این سونو در لیست آزمایشات و سونوگرافی های دوران بارداری قرار دارد.

نتیجه آزمایش غربالگری به شما نشان می‌دهد احتمال این که نوزادی با اختلال کروموزومی داشته باشید چقدر است. برای مثال، ممکن است احتمال داشتن فرزندی با T21 (سندرم داون) ۱ در ۲۵۰۰ باشد. توجه داشته باشید که اسکن NT و خون فقط آزمایش‌های غربالگری هستند. این آزمایش‌ها فقط می‌توانند به شما بگویند که آیا احتمال وجود اختلال کروموزومی وجود دارد یا خیر. برای یافتن جواب بله یا خیر قطعی، باید آزمایش‌های تشخیصی نظیر MaterniT21 یا CVS را انجام دهید.

۱۱. اولتراسوند آنومالی در بارداری (سونوگرافی از رحم و تخمدان)

سونوگرافی آنومالی چیست؟ بیشتر پزشکان در هفته ۲۰ بارداری، انجام سونو را توصیه می‌کنند. به این سونو معمولاً سونوگرافی قبل از تولد دوم می‌گویند. این آزمایش، رشد جنین را در دوران بارداری بررسی می‌کند. به این اولتراسوند، سونوگرافی تشخیص جنسیت هم گفته می‌شود. این نوع سونوگرافی ممکن است جنسیت بیولوژیکی فرزندتان را نشان دهد.

سونوهای دیگر (در اوایل یا اواخر بارداری) می‌توانند تصویر جزئی از رحم یا تخمدان‌ها ارائه دهند. متخصص زنان و زایمان برای پاسخ‌دادن به سؤالات یا نگرانی‌هایی همچون احتمال وجود نقایص مادرزادی، ممکن است انجام اسکن‌های بیشتری را توصیه کند.

در این ویدئو دکتر امیرپاشا هنرپیشه، متخصص رادیولوژی و سونوگرافی، در مورد سونوگرافی حاملگی با شما صحبت می‌کند.

سونوگرافی آنومالی چقدر طول میکشد؟ بهترین زمان سونوگرافی آنومالی کی است؟

معمولا حدود ۳۰ دقیقه زمان می‌برد و بهترین زمان انجام آن بین هفته ۲۰ تا ۲۴ بارداری است.

هزینه سونوگرافی آنومالی چقدر است؟

قیمت سونوی آنومالی برای بارداری حدود ۳۰۰ هزار تومان است.

قبل از سونوگرافی آنومالی چی بخوریم؟

به طور کلی متخصصان می‌گویند که قبل از انجام سونو باید مثانه ئر باشد و زیاد آب بنوشید. در این ویدئو دکتر امیرپاشا هنرپیشه متخصص رادیولوژی و سونوگرافی در مورد سونوگرافی حاملگی با شما صحبت می‌کند.

۱۲. اکوکاردیوگرافی جنین

 این اولتراسوند، تصویری دقیقی از قلب نوزاد ارائه می‌دهد. این سونوگرافی در سه‌ماهه دوم بارداری انجام می‌شود. به این سونو اکوی قلب جنین هم گفته می‌شود.

۱۳. سونوگرافی داپلر چگونه است؟

سونوگرافی داپلر می‌تواند جریان خون در رگ یا فشارخون را بررسی کند. در این سونو می‌توان سرعت جریان خون و وجود هرگونه انسداد را تعیین کرد. اکو کاردیوگرام (ECG) نمونه‌ای از سونوگرافی داپلر است. از اکو کاردیوگرام می‌توان برای ایجاد تصاویری از سیستم قلبی عروقی، اندازه‌گیری جریان خون و حرکت بافت قلب در نقاط خاص استفاده کرد.

سونوی داپلر می‌تواند عملکرد و وضعیت قسمت دریچه‌ قلب، هرگونه ناهنجاری در قلب، نارسایی دریچه‌ای یا نشت خون از دریچه‌ها را ارزیابی کند و همچنین نشان دهد که قلب تا چه حد می‌تواند خون را به‌خوبی پمپاژ کند. سونوی داپلر برای بررسی موارد زیر هم استفاده می‌شود:

  • بررسی دیواره‌ی رگ‌های خونی
  • بررسی ترومبوز سیاهرگی عمقی (DVT) یا آنوریسم
  • بررسی قلب جنین و ضربان قلب
  • سونوگرافی داپلر جنین و سونوگرافی داپلر در بارداری
  • بررسی تجمع پلاک و لخته شدن خون
  • بررسی انسداد یا تنگ شدن رگ‌ها.

داپلکس شریان کاروتید (carotid duplex) نوعی اولتراسونوگرافی کاروتیدی است که ممکن است شامل سونوگرافی داپلر باشد. این آزمایش نحوه‌ی حرکت سلول‌های خونی در شریان‌های کاروتید را نشان می‌دهد.

هزینه سونوگرافی داپلر چقدر است؟

قیمت انجام سونوی داپلر حدود ۵۰۰ هزار تومان است. در صورتی که بیمه داشته باشید تا ۲۰۰ هزار تومان خواهد شد.

فرق سونوگرافی معمولی با داپلر چیست؟

سونوگرافی معمولی از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ساختارهای داخل بدن استفاده می‌کند، اما نمی‌تواند جریان خون را نشان دهد. سونوگرافی داپلر با اندازه‌گیری امواج صوتی که از اجسام متحرک مانند گلبول‌های قرمز منعکس می‌شود، کار می‌کند.

سونوگرافی داپلر چگونه است؟
سونوگرافی داپلر جنین و سونوگرافی داپلر در بارداری از کاربردهای اولتراسوند هستند.

۱۴. سونوگرافی سه بعدی در مقابل سونوگرافی چهار بعدی

اکثر انواع اولتراسوند تصاویر مسطح یا دوبعدی ایجاد می‌کنند. برخی از پزشکان سونوگرافی ۳ بعدی یا ۴ بعدی را توصیه می‌کنند. هر دوی این سونوها نمایی مشابه واقعیت از جنین ارائه می‌دهند. سونوگرافی از رحم به‌صورت ۴ بعدی امکان دیدن حرکات زنده جنین را فراهم می‌کند.

۱۵. سونوگرافی کبد

سونوگرافی کبد یک آزمایش غیر تهاجمی است که تصاویری از کبد و عروق خونی فرد ایجاد می‌کند و می‌تواند به تشخیص بیماری‌های مختلف کبد مانند کبد چرب، سرطان کبد و سنگ کیسه صفرا کمک کند. سونوگرافی کبد نوعی سونوگرافی از طریق شکم است.

برای سونوگرافی کبد چند ساعت باید ناشتا بود؟

بهتر است از حداقل ۶ تا ۷ ساعت قبل ناشتا باشید.

هزینه سونوگرافی کبد چرب چقدر است؟

قیمت آن حدود ۲۷۰ هزار تومان به صورت آزاد خواهد بود.

برای سونوگرافی کبد باید مثانه پر باشد؟

بله، برای سونوگرافی‌ها باید زیاد آب بنوشید تا مثانه پر باشد.

۱۶. سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری و مثانه

سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری (REE-nul) از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از کلیه و مثانه استفاده می‌کند. در طول اسکن، یک دستگاه اولتراسوند امواج صوتی را به ناحیه کلیه ارسال می‌کند و تصاویر روی کامپیوتر ضبط می‌شود. تصاویر سیاه و سفید ساختار داخلی کلیه و اندام‌های مرتبط را نشان می‌دهد.

آیا سرطان پروستات با سونوگرافی مشخص میشود؟ بله، امکان تشخیص آن وجود دارد.

هزینه سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری چقدر است؟

قیمت آزاد سونوی کلیه و مجاری ادراری حدود ۲۳۰ هزار تومان است.

هزینه سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری چقدر است؟
سونوگرافی کلیه و مجاری ادراری (REE-nul) از امواج صوتی برای تهیه تصاویری از کلیه و مثانه استفاده می‌کند.

۱۷. سونوگرافی از سینه (سونوگرافی ژنیکوماستی)

سونوگرافی قفسه سینه یک آزمایش تشخیصی غیر تهاجمی است که تصاویری را تولید می‌کند که برای ارزیابی اندام و ساختارهای داخل قفسه سینه مانند ریه‌ها، مدیاستنوم (ناحیه‌ای در قفسه سینه شامل قلب، آئورت، نای، مری، تیموس و غدد لنفاوی)و فضای پلور (فضای بین ریه) استفاده می‌شود.

متن انگلیسی: «Clinically, gynecomastia is diagnosed by finding subareolar breast tissue of 2 cm in diameter or greater.»
ترجمه فارسی: «از نظر بالینی، ژنیکوماستی با یافتن بافت ساب آرئولار سینه با قطر ۲ سانتی‌متر یا بیشتر تشخیص داده می‌شود.»

به نقل از سایت ncbi

۱۸. سونوگرافی از بیضه

سونوگرافی بیضه یک روش تصویربرداری برای بررسی بیضه و سایر ساختارهای کیسه بیضه است. سونوگرافی با حرکت مبدل اولتراسوند بر روی کیسه بیضه انجام می‌شود. تصاویر اولتراسوند همزمان بر روی مانیتور مشاهده می‌شوند.

۱۹. سونوگرافی از گردن و گلو و تیروئید

از سونوگرافی گردن می‌توان برای مشاهده غده تیروئید برای بررسی تومورها استفاده کرد. سونوگرافی گردن برای بررسی شریان‌های کاروتید واقع در هر طرف گردن بیمار استفاده می‌شود.

۲۰. سونوگرافی از معده و روده

سونوگرافی معده و روده یک روش غیر تهاجمی است که برای ارزیابی ساختارهای داخل شکم استفاده می‌شود. این سونو شامل کبد، کیسه صفرا، پانکراس، مجاری صفراوی، طحال و آئورت شکمی است.

چگونه باید برای سونوگرافی آماده شوم؟

برخی از عوامل خاص (مانند پر بودن مثانه یا معده) می‌تواند باعث شود که تصاویر سونو جزئیات کمتر یا بیشتری داشته باشند. پزشک قبل از انجام این آزمایش بسته به نوع سونو دستورالعمل‌های لازم را به شما می‌دهد تا از وضوح تصاویر اطمینان حاصل کند. در بیشتر موارد، به هیچ آمادگی خاصی نیاز نیست، اما ممکن است بیماران ترجیح دهند که لباس‌های گشاد و راحت بپوشند. بسته به نوع سونو ممکن است پزشک از شما بخواهد که:

  • قبل از اسکن، از حمام کردن خودداری کنید.
  • درست قبل از اسکن، مقدار مشخصی آب بنوشید.
  • چندین ساعت قبل از انجام سونوگرافی، از خوردن یا نوشیدن بپرهیزید.
  • در بررسی کبد یا کیسه صفرا ممکن است نیاز باشد چند ساعت قبل از عمل ناشتا باشید یا چیزی نخورید.
  • برای اسکن در دوران بارداری (و خصوصاً در اوایل بارداری)، بیمار باید مقداری آب بنوشد و قبل از آزمایش ادرار نکنید. زمانی که مثانه پر باشد، اسکن تصویر بهتری از رحم را ایجاد می‌کند.

بهترین زمان برای انجام سونوگرافی کی است؟

انجام سونوگرافی معمولاً تابع زمان خاصی نیست و در هر ساعتی از روز می‌توانید به مرکز سونوگرافی مراجعه کنید و این آزمایش را انجام دهید. بعضی از سونو‌های شکمی مثل سونوی کبد لازم است که در حالت ناشتا انجام شوند. در این حالت لازم است از ساعت ۱۲ شب قبل از سونو، چیزی نخورید.

سونوی رحم هم در هر روزی از چرخه‌ی قاعدگی قابل انجام است. اگر برای بررسی کیست یا پولیپ نیاز به سونوی رحم دارید، بهتر است بعد از قاعدگی یعنی بین روز ۵ تا ۱۱ قاعدگی انجام شود. زیرا در این روزها، پولیپ‌های رحمی به‌خوبی مشاهده می‌شوند.

آیا سونوگرافی در ماه‌های آخر بارداری ایمن است؟ با پزشک مشورت کن!

مزایا و معایب سونوگرافی چیست؟

اولتراسوند هم مانند هر آزمایش و عمل پزشکی دیگری مزایا و معایبی دارد. در ادامه این مزایا و معایب را بررسی می‌کنیم:

مزایای سونوگرافی

  • بدون درد و غیرتهاجمی
  • سهولت استفاده
  • نسبتاً ارزان و قابل‌حمل
  • در کشورهای درحال‌توسعه در دسترس است
  • در زنان دارای سینه متراکم، ضایعاتی را تشخیص می‌دهد که در ماموگرافی قابل تشخیص نیستند
  • از اشعه استفاده نمی‌شود.
  • برای زنان باردار بدون خطر است.

معایب سونوگرافی

  • دقت و کیفیت نتیجه سونو تا حدی به مهارت اپراتور بستگی دارد مگر این که دستگاه خودکار باشد.
  • در تشخیص برخی مشکلات مانند کلسیفیکاسیون سینه کمتر از ماموگرافی مؤثر است
  • احتمال مثبت شدن کاذب نتایج آن بیشتر است
  • گاهاً آزمایش‌های دیگری برای تفسیر نتایج لازم هستند.

پس از سونو چه انتظاراتی باید داشته باشم؟

پس از آزمایش، تکنسین معمولاً تصاویر را برای بررسی بیشتر برای متخصص رادیولوژی ارسال می‌کند. در برخی موارد ممکن است در طول آزمایش، پزشک تصاویر را روی صفحه‌ی کامپیوتر مرور کند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اکثر کارشناسان، سونوگرافی را به‌عنوان یک آزمایش تصویربرداری دقیق و بی‌خطر می‌شناسند. این آزمایش معمولاً هیچ دردی ندارد یا منجر به درد جزئی می‌شود. پزشکان از سونو برای تشخیص یا دریافت اطلاعات در خصوص طیف وسیعی از اختلالات پزشکی استفاده می‌کنند.

از آنجایی که مهارت اپراتور در دقت نتایج تأثیر دارد، اطمینان حاصل کنید که اولتراسوند را نزد یک متخصص رادیولوژی مجرب انجام می‌دهید. در وب‌سایت دکترتو می‌توانید بهترین مرکز سونوگرافی تهران و شهرستان‌ها را پیدا کنید و با استفاده از سامانه نوبت‌دهی غیرحضوری در عرض چند دقیقه نسبت به تعیین وقت سونو اقدام کنید. همچنین می‌توانید از قابلیت مشاوره آنلاین متخصص رادیولوژی و سونوگرافی و مشاوره تلفنی استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

بله؛ تا به امروز تحقیقات نشان داده‌اند که تکنولوژی اولتراسوند بی‌خطر و بدون عوارض جانبی مضر است. برخلاف سایر آزمایش‌های تصویربرداری پزشکی (همچون اشعه‌ی ایکس و سی‌تی‌اسکن)، در سونوگرافی از اشعه استفاده نمی‌شود.
بااین‌حال، تمام انواع اولتراسوند باید توسط متخصصی انجام شوند که با نحوه‌ی استفاده‌ی ایمن از این تکنولوژی آشنایی کامل داشته باشد. برای اطمینان از بی‌خطر بودن سونو، حتماً این آزمایش را در مطب پزشک یا مراکز مربوطه انجام دهید.

اگر پزشک این آزمایش را انجام دهد، ممکن است فوراً از نتایج آزمایش مطلع شوید. اما اگر تکنسین سونوگرافی این کار را انجام می‌دهد، لازم است که برای تفسیر سونوگرافی به پزشکتان مراجعه کنید.

کاربرد این دو آزمایش تا حد زیادی با هم متفاوت است. از ماموگرافی برای بررسی ساختار سینه‌ها استفاده می‌شود. این آزمایش اکثراً برای غربالگری سرطان سینه استفاده می‌شود. درحالی‌که سونوگرافی کلی‌تر است و برای بررسی بخش‌های زیادی از بدن استفاده می‌شود. البته در برخی مواقع مثلاً برای خانم‌های باردار برای بررسی ساختار سینه هم از اولتراسوند استفاده می‌شود.
مزیت سونوگرافی نسبت به ماموگرافی بی‌خطر بودن آن است چون در ماموگرافی از اشعه استفاده می‌شود. علاوه بر این سونوگرافی در دسترس تر و ارزان‌تر از ماموگرافی است.

برای سونوگرافی چقدر آب بخوریم؟ به اندازه‌ای که حس کنید مثانه شما پر شده است و حدود ۵ لیوان کافی است. در بیشتر موارد قبل سونو باید ناشتا باشید.

بله، سونوگرافی لگن را می‌توان در هر مرحله از چرخه قاعدگی زنان انجام داد.

سونوگرافی زمانی که توسط پزشک شما انجام شود برای شما و کودک شما بی‌خطر است. از آنجایی که اولتراسوند به جای اشعه از امواج صوتی استفاده می‌کند، از اشعه ایکس ایمن‌تر است.

برخلاف سی تی اسکن و اشعه ایکس، سونوگرافی تشعشع تولید نمی‌کند.

تکنسین‌های رادیولوژی معمولاً از تجهیزاتی که شامل اشعه برای ایجاد تصاویر پزشکی است، استفاده می‌کنند. از طرف دیگر، تکنسین‌های اولتراسوند، تجهیزاتی را به کار می‌گیرند که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویر استفاده می‌کنند.

هدف از غربالگری تهیه تصاویر برای کشف بیماری در مراحل اولیه است تا پزشکان بتوانند به سرعت آن را درمان کنند.

امتیاز شما به مقاله:
(5از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فرزانه هستم، 30 ساله و عاشق دنیای سئو و محتوانویسی که با کنجکاوی دنبال آموختن چیزهای جدیدم؛ فارغ از هرگونه قرارداد و قانون و سبک خاصی. دنیای مجازی و اینترنت، فرصتی برای بودن با بهترین تیم‌ها رو برام فراهم کرده که می‌تونم بدون دغدغه و نگرانی هر روز احساس بهتر شدن و ارتقاء‌شغلی را با تمام وجودم لمس کنم. افتخار می‌کنم که با تیم خوب دکترتو، به این احساس ناب دست پیدا می‌کنم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

One Reply to “سونوگرافی (اولتراسوند) چیست؟ بررسی انواع و نحوه انجام آن”

  1. محمد عظیم ضیایی گفت:

    نظر دید گاه من اینست که
    التراسوند یا سنوگرافی یک وسیله است برای بعضی امراض اورگان های بدن تشخیص گرفته می‌شود